कहिलेकाहीँ हाम्रो समाज र साथीहरूको सर्कलमा यस्तो अवस्था देखिन्छ, जहाँ कोही व्यक्ति भित्रभित्रै पीडामा हुन्छ, उसको मुहारमा गहिरो चिन्ता देखिन्छ, बोलचाल कम हुन्छ, तर हामीले त्यसलाई गम्भीर रूपमा बुझ्न खोज्दैनौँ।
त्यति बेला हामी सजिलै भन्छौँ, “टेन्सन नलिउ न, बिस्तारै ठीक भइहाल्छ नि।”
तर के त्यो यति सजिलो कुरा हो त? कसैको मनको घाउ यति सामान्य सल्लाहले भरिन सक्छ त?
कति पटक हामीले आफू वा अरूलाई भनिरहेका हुन्छौं , टेन्सन नालिग न, भोलि सब ठिक हुन्छ, चाँडै ठीक हुन्छ। तर कति जनालाई त्यो ‘टेन्सन नालिग’ भन्ने वाक्यले वास्तवमा टेन्सन नलाग्ने बनाएको छ त? कोही छैन नि। कतिपयका लागि त त्यो वाक्य नै झन् गहिरो पीडाको कारण बन्छ। किनभने त्यो वाक्यसँग ‘सुन्ने कोही छैन’ भन्ने अनुभूति जोडिएको छ।
जब मनमा कुरा खेल्छ, तनाव हुन्छ, समस्या हुन्छ, सबैभन्दा पहिले कसैले “के भएको छ तिमीलाई?” भनेर सोध्दिए हुन्थ्यो जस्तो लाग्छ। त्यो सोध्ने प्रश्नले मात्रै होइन, सुनिरहने मनले पनि केही हदसम्म आराम दिन्छ। तर हाम्रो समाजमा त्यो कहिल्यै सजिलो हुँदैन।
धेरैले भन्छन् , आफूलाई धेरै बोल्न मन लाग्दैन किनभने सुनिदिने मान्छे छैन। समस्या छ भन्नासाथ सुनुवाइ बन्द हुन्छ। समाधान खोज्न दबाब आउँछ, अनि नबोली बस्न बाध्य बनाइन्छ। कतिपयले त ‘टेन्सन नालिग न’ भनिरहेर टाढा हुन्छन्। किनभने त्यो वाक्यमा त्यस्तो तात्त्विक मायाँ हुँदैन जस्तो लाग्छ।
यसरी कुरा खोल्न नसक्ने, साँचो अनुभूति बोकेका मान्छेलाई त्यस वाक्यले हलुका बनाउने होइन, उल्टै बोझ थप्न सक्छ। “मैले नै टेन्सन लिएर सबै बिगिएको रहेछ” भन्ने लाग्छ र आफुले आफुलाइ दिने दोष झन् बढेर जान सक्छ। यो सत्य हो कि, टेन्सन कहिलेकाहीं भित्रै दबाएर राख्न सकिँदैन। बोल्न पाएन भने त्यो तनाव बढ्दै जान्छ।
“टेन्सन नालिग न” भन्नु सरल छ तर जब त्यसलाई औपचारिक सल्लाह भन्दा पहिले माया र साथको रुपमा लिनुपर्छ। त्यही माया छ भने मानिसले “म एक्लो छैन” भन्ने विश्वासका साथ अगाडि बढ्छ।
अन्ततः, तनावलाई बुझ्ने, “के भयो तिमीलाई?”,
“के कारणले तनाब लागिरहेको छ ?” जस्ता प्रश्नहरु सोध्ने र एक अर्कालाई सुन्ने संस्कारले मात्र हामीले कसैलाई वास्तविक रुपमा भावनात्मक सहयोग गर्न सक्छौं। त्यसैले, टेन्सन नालिग न भन्दा पहिला, एकपटक आफैंलाई र अरूलाई सोधौं।
समाजमा सफलताको कुरा मात्रै सुनाउनुपर्छ भन्ने दबाबले, पीडा, निराशा र असफलतालाई लुकाउनुपर्छ भनी सिकाइएको छ। तर त्यो लुकाउने प्रक्रिया नै अन्ततः हाम्रो मनोसामाजिक स्वास्थ्यमा असर गर्छ। त्यसैले, हामीलाइ एक अर्कासँग खुलेर कुरा गर्ने संस्कार चाहिन्छ। जहाँ प्रश्न सोध्न, सुनिरहन र स्वीकार गर्न सकियोस्। र त्यस्तो बातावरण र संस्कार निर्माण गर्ने तपाइँ हामीले नै हो।
Comments
Post a Comment